0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Enerji konusunda faaliyet gösteren düÅŸünce kuruluÅŸu Ember'in bugün yayınladığı analiz, Avrupa'da kömürden elektrik üretimi kaynaklı hava kirliliÄŸinin en yüksek olduÄŸu ülkeleri ortaya koyuyor. Ülke ölçeÄŸinde gerçekleÅŸtirilen sıralamada Türkiye ve Ukrayna, tüm kirletici türlerinde ilk üç sırada yer alıyor. Batı Balkanlarda yer alan ülkeler, görece küçük ölçeklerine raÄŸmen Türkiye ve Ukrayna’yı takip ediyor. Almanya ve Polonya gibi Avrupa BirliÄŸi ülkeleri ise azot (NOx) kirliliÄŸi açısından üst sıralarda kendisine yer buluyor.

Elektrik üretimi amacıyla kullanılan kömür, havaya kirleticiler yayarak insan saÄŸlığına tehdit oluÅŸturuyor ve çok sayıda erken ölüme sebep oluyor. Bu kirleticilerin yayılımı binlerce kilometreyi bulabiliyor. Ember tarafından gerçekleÅŸtirilen analiz, Avrupa BirliÄŸi içerisindeki 27 ülkeyi, Ä°ngiltere'yi, Enerji TopluluÄŸu’na üye ülkeleri ve Türkiye'yi kapsıyor. Hava kirliliÄŸi verilerinin deÄŸerlendirildiÄŸi analizde kömür santralleri, üç kirletici (SO2, PM10, NOx) göz önünde bulundurularak sıralanıyor.

• Kömürlü termik santrallerden kaynaklanan PM10 kirliliÄŸinin büyük bölümü Ukrayna'daki santrallerden kaynaklanıyor. Ukrayna’da faaliyet gösteren sekiz santral, PM10 açısından en fazla kirlilik yayan on santral arasında yer alıyor.
• Avrupa'da kömürden elektrik üretimi kaynaklı SO2 (kükürt dioksit) kirliliÄŸinde Ukrayna (27), Türkiye (24), Sırbistan (15) ve Bosna Hersek (11) başı çekiyor.
• En fazla kükürt dioksit yayan on kömür santrali, Avrupa’nın kömürden elektrik üretimi kaynaklı SO2 emisyonlarının yaklaşık yarısına (44) denk geliyor. Bu santrallerin üçer tanesi Sırbistan ve Türkiye’de, ikisi Bosna’da, birer tanesi de Ukrayna ve Makedonya’da yer alıyor.
• Türkiye'de kömürden elektrik üretimi kaynaklı NOx (azot) kirliliÄŸi, Avrupa toplamının beÅŸte birini oluÅŸturuyor (20). Türkiye’yi, Almanya (16), Ukrayna (16) ve Polonya (14) takip ediyor.
• Batı Balkan ülkeleri 2019 yılında, Enerji TopluluÄŸu üye ülkeleri için ulusal ölçekte belirlenmiÅŸ olan hava kirliliÄŸi emisyon limitlerine uyum saÄŸlamadılar. Avrupa’daki en kirli santraller sıralamasında birçok santrale sahip olan Ukrayna ise, ilginç bir ÅŸekilde Ukrayna için belirlenen tavan limitlerin oldukça altında kaldı.
• Avrupa'daki en kirli 30 kömür santralin neredeyse tamamı 30 yıldan fazla süredir faaliyet gösteriyor iken bu duruma tek istisna Türkiye. Türkiye’de son on yılda inÅŸa edilen bazı santraller de listenin üst sıralarında kendisine yer buluyor.
• Ukrayna, Türkiye ve Batı Balkan ülkeleri, kömür santrallerine doÄŸrudan veya dolaylı ÅŸekilde teÅŸvik saÄŸlıyorlar. Ancak bu teÅŸvikler, bahsi geçen ülkelerin kömürü ikame edebilecek kadar yüksek potansiyele sahip yenilenebilir enerji kaynaklarına yönlendirilebilir.

EMBER Elektrik ve Ä°klim Veri Analisti Ufuk Alparslan, “Ukrayna, Türkiye ve Batı Balkan ülkeleri, Avrupa'da kömürden elektrik üretimi kaynaklı hava kirliliÄŸinde öne çıkmaktadırlar. Kömür santrallerinin havaya yaydığı kirlilik binlerce kilometreye ulaÅŸabiliyor. Temiz enerji alternatiflerinde çok yüksek potansiyele sahip bu ülkelerin kaynaklarını, emisyon standartlarına uyum saÄŸlamak için yüksek maliyetli rehabilitasyon yatırımları ve kömür teÅŸvikleri yerine enerji dönüÅŸümünü daha da hızlandıracak yatırımlara yönlendirmesi gerekiyor" diyor.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı