0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Türkiye ekonomisine önemli seviyelerde kaynak yaratan, saÄŸladığı istihdam ile ekonomiye yön veren perakende sektörü, BaÅŸkanlar tarafından masaya yatırıldı. Sektörün mevcut durumu, geleceÄŸini ve çözüm bekleyen sorunlarını dile getiren BaÅŸkanlar, 2021’in sektör açısından verimli geçtiÄŸinin altını çizdiler. 

Perakende sektörünün en verimli buluÅŸma platformu olarak tüm sektörü bir araya getiren Perakende Günleri’21 güne önemli bir toplantıyla baÅŸladı. AlışveriÅŸ Merkezleri ve Yatırımcıları DerneÄŸi (AYD) BaÅŸkanı Prof. Dr. Hüseyin AltaÅŸ, BirleÅŸmiÅŸ Markalar DerneÄŸi (BMD) BaÅŸkanı Sinan Öncel, Zincir MaÄŸazalar DerneÄŸi (ZMD) YKB Serhan Tınastepe, Gıda Perakendecileri DerneÄŸi (GPD) YKB Galip Aykaç ve Ev dışı Tüketim Tedarikçileri DerneÄŸi (ETÜDER) BaÅŸkanı Melih Åžahinöz’ün katılım gösterdiÄŸi basın toplantısında perakende sektörünün mevcut durumu, geleceÄŸi ve çözümleri masaya yatırıldı.

Kamudan alınan desteklerle pandemi sürecini atlatmak için çabalıyoruz…

AlışveriÅŸ Merkezleri ve Yatırımcıları DerneÄŸi (AYD) BaÅŸkanı Prof. Dr. Hüseyin AltaÅŸ konuÅŸmasında ÅŸu deÄŸerlendirmelerde bulundu: “Ülkemizde ilk olarak 2020’nin mart ayında vakaların görülmesiyle pandemiyi hissettik. Vaka sayılarının artmasıyla birlikte özel sektör olarak tam kapanma sürecini yaÅŸadık. Uzun bir süre kapalı kaldıktan sonra 11 Mayıs 2020 ve 1 Haziran 2020 tarihleri arasında AVM’leri açtık. AYD olarak, bu süreçte perakendecilerin yanında yer aldık. Kira almayarak Avrupa ve Dünyaya örnek olacak dayanışma örneÄŸi gösterdik. Akabinde kira indirimleriyle kiracılarımıza destek olmaya baÅŸladık ancak 1 Aralık 2020’de tekrar kısıtlamalar baÅŸlayınca cirolarımız tekrardan düÅŸmeye baÅŸladı. 17 günlük tam kapanmanın ardından açılış ile birlikte iyi bir tabloyla karşılaÅŸtık. Tüketicilerimiz AVM’leri özlemiÅŸ, ilk gün itibarıyla 2,2 milyona yakın giriÅŸ yakaladık. Bu rakam pandemi öncesinde 6,5 milyon civarındaydı. Åžu anda günlük 3,4 milyon civarında giriÅŸleri yakaladık. Cumartesi günlerinin de açılmasıyla birlikte rakamların giderek yükseleceÄŸini ön görüyoruz. Bu tablonun yanı sıra büyük zorluklar da yaÅŸadık. Kısa Çalışma ÖdeneÄŸi, vergilerin ötelenmesi, KDV’nin 8’e indirilmesi, kamudan alınan büyük desteklerle süreci atlatmak için var gücümüzle çalışıyoruz.”

BirleÅŸmiÅŸ Markalar DerneÄŸi (BMD) BaÅŸkanı Sinan Öncel: “15 aydır ilk defa bir araya gelebiliyoruz. Bu baÄŸlamda Suat Soysal’ı samimiyetle tebrik ediyorum. Son bir ayımız Perakende Günleri’nin düzenlenip düzenlenmeyeceÄŸi konuÅŸmalarıyla geçti. Açık havada, gerekli tedbirleri alarak bir ÅŸekilde Perakende Günleri’nin 20’incisini gerçekleÅŸtirmenin mutluluÄŸunu yaşıyoruz. Umuyoruz ki 15 ay önce baÅŸlayan bu büyük sorun yakında geride kalacak. Ä°nsan her zaman umutla yaÅŸar… Biz de; iki sene sonrasında yeniden normale döneceÄŸiz beklentisiyle, yıl bitimine doÄŸru normale döneceÄŸiz düÅŸünceleriyle -yeni normalin ne olacağını bilmeden- en azından tedbirlerin, kısıtlamaların kontrollü olarak azaltılacağı günleri hasretle bekliyoruz. Bu dönemi nasıl geçirdik? Dayanışmayla, devlet destekleriyle… Dünyada pek çok perakende firmasının iflaslarına ÅŸahit olduk. GözlemlediÄŸimiz en önemli etki Kısa Çalışma ÖdeneÄŸi oldu. Bununla birlikte özellikle vergilerdeki öteleme, kiralamalardaki KDV indirimleri ve tabii ki sektör içi dayanışma ile sektörün birbirine desteÄŸi bizim için bir hayli önemli oldu. Åžu anda perakende sektörünün içinde bulunduÄŸu durum iki önemli veriye iÅŸaret ediyor: Ä°lk olarak turizm verisi… GeçtiÄŸimiz yıllara baktığımızda 2019’un ilk dört ayında 8,7 milyon yabancı turist görüyoruz. Bu yıl ise aynı rakam 2,7 milyonda ve bu perakende sektörü için ciddi bir sorun.”

Öncel sözlerini ÅŸu ÅŸekilde sürdürdü: “Özellikle tedarik zincirinin kırılması ve döviz kurunun yükselmesiyle birlikte lojistik maliyetlerinde ciddi artışlar meydana geldi. Fakat bunlar sektör fiyatlarına yansımadı. Bu durum, 2020 yılından 2021’e gelindiÄŸinde perakende sektörünün borçlanmasında 30’luk bir artışa sebebiyet verdi. Yüksek faizle borçlanmak, sektördeki firmaların kırılganlıklarını artırdı. Üyelerimiz arasında en büyük zorluÄŸu yeme-içme konusunda faaliyet gösteren temsilcilerimiz yaÅŸadı. Gıda dışı perakende sektörü, yeme-içme sektörüyle iç içe geçmiÅŸ, birbirlerini destekleyen ve etkileÅŸime girerek sinerji yaratan sektörler haline geldiler. Birbirlerinin verimliliklerini etkiliyorlar.”

Gıda güvenliÄŸi için yeni bir sistem geliÅŸtiriyoruz… 

Ev dışı Tüketim Tedarikçileri DerneÄŸi (ETÜDER) BaÅŸkanı Melih Åžahinöz: “Kriz ve pandemi bizi yavaÅŸlattı. Ev dışı tüketim sektörünün Türkiye’deki büyüklüÄŸü doÄŸrudan 4 milyon, dolaylı 12 milyon kiÅŸiye istihdam saÄŸlıyor. Bütün oyuncuları ile. 300 milyon TL büyüklüÄŸünde bir ciroyu temsil ediyoruz. Niye ciddi zarar gördük? Üyelerimizin servis verdiÄŸi müÅŸterilerin tamamı restoran, kafe, büfe gibi yerler ile kamu ve turizm! Bunların 80’ini oluÅŸturan grup ortadan kalkmış oldu. Açma ve kapama tansiyonumuzu daha da zorlaÅŸtırdı. Çünkü her açıldığında müÅŸterilerimiz için mal gönderiyoruz, ancak sonrasında tahsilatları yapamıyorduk. Bu tip zorlukların güzelliÄŸi insanları bir araya getirmesi. Hiçbir zaman yapamadığımız bir ÅŸeyi yaparak birkaç özel projeyi hayata geçirdik. Finansal sürdürülebilirliÄŸi saÄŸlamak için 12 aya varan taksitlerle özel bir kredi kartı çıkardık. Yanı sıra yeni bir sistem geliÅŸtiriyoruz. Tüketici yediÄŸi-içtiÄŸi her ÅŸeyin nasıl hazırlandığını, masaya nasıl geldiÄŸini bilecek. Gıda GüvenliÄŸi DerneÄŸi’nin de olduÄŸu 12 STK ile bir sistem geliÅŸtiriyoruz. Eylül 2021 itibariyle restorana girdiÄŸiniz QR kod ile sipariÅŸ verir gibi, yine QR ile ilgili tedarikçisinin güvenliÄŸi görebilecek, yediÄŸi ürün güvenli mi diye bakabilecek. Bunu dünyada ilk defa hayata geçiren ülke olacağız.” 

Ortak gider sorununun çözülmesi gerekiyor… 

Tüm Restoranlar, Turizmciler DerneÄŸi (TÜRES) Genel BaÅŸkanı Ramazan Bingöl: “Pandemide en büyük darbeyi biz aldık. Bu dönemde 70 küçüldük. Tabi ki 200 milyar liranın üzerinde iÅŸlem hacmi olan bir sektörüz. 2 milyona yakın çalışanımız var. 150 bine yakın irili ufaklı ticarethane mevcut. Mal ve tedarikçilerimizle birlikte (aileler dahil) 10 milyon kiÅŸilik bir aileyiz. Arka planda görülmeyen bize mal ve hizmet üreten tedarikçilerimiz de çok büyük sıkıntı çekti.” 

Bingöl sözlerini ÅŸu ÅŸekilde sürdürdü: “Anadolu’yu besleyen ve iÅŸlem hacmini geliÅŸtiren sektörlerden biriyiz. Anadolu’dan herhangi bir kiÅŸi Ä°stanbul’a ya da baÅŸka bir yere geldiÄŸinde çalışmaya baÅŸladığı sektör biziz. Dolayısıyla bu dönemde bu anlamda da mal ve hizmet üreten ve diÄŸer insanlar büyük sıkıntı çekti. Peki biz TÜRES olarak ne yaptık? Hükümetimize ve devlet yetkililerine projeler üreterek nasıl katkıda bulunmalıyız, neler yapabiliriz diye pek çok öneride bulunduk. Ve önemli sonuçlar aldık. Åžunu da yaptık; sektörümüze 20 milyon TL’den fazla yardımda bulunduk. MÜSÄ°AD, Kızılay, Yemeksepeti ve Coca Cola ile anlaÅŸmalar gerçekleÅŸtirdik. Bu anlaÅŸmalar sayesinde üyelerimize kira ve çalışanlarımıza da kumanya yardımında bulunduk. Üyelerimizden bize en çok gelen ÅŸikayetlerden biri özellikle ortak gider meselesi… Bu sorunun çözülmesi gerekiyor. Bütün AVM’lerde kangren olmuÅŸ bir yaradır.”

Gıda Perakendecileri DerneÄŸi (GPD) Galip Aykaç: “Pandeminin açıklandığı dönem öncesinde neler yapılabileceÄŸine iliÅŸkin çalışmalar yapan GPD, ilgili makamlarla yaptığı toplantılar sonucunda geliÅŸtirdiÄŸi ve gündeme getirdiÄŸi önerileri hayata geçirdi. Böylesine bir dönemde, insanların temel ihtiyaçlarının karşılanması en önemli hedef oldu. Tedarik zincirinde aksayan noktalar belirlendi ve bu alanlara iliÅŸkin çözümler hayata geçirildi. Stoklarımızı yükseltmeye baÅŸladık. Panik alışveriÅŸinin de önüne geçmek için birçok faaliyetimiz oldu. Anlık bazı durumlar dışında Türkiye, gıda tedariÄŸi konusunda diÄŸer ülkeler gibi market raflarının boÅŸ kalmasına izin vermedi. Aldığımız tedbirlerin etkisini bu noktada gördük. Süreci iyi bir ÅŸekilde yönetmeye de devam ediyoruz. Kısıtlamalar, tedarik zincirinin bazı noktalarında aksamalara sebep olsa da, bunları aÅŸmasını bildik. Pandemi esnasında sektör, özellikle 2020’de, 30’un üzerinde bir büyüme gerçekleÅŸtirdi. 2021’in ilk çeyreÄŸinde, pandemi ve enflasyonun etkisine raÄŸmen 2’nin üzerinde bir büyüme görünüyor. Bununla birlikte 2021’in ikinci yarısından itibaren enflasyonda düÅŸüÅŸ bekliyoruz. Gıda perakendeciliÄŸiyle ilgili, biraz da haksız olarak bazı ithamlarda bulunuldu. Enflasyonu sanki gıda perakendecileri yukarı çekiyormuÅŸ gibi bir algı oluÅŸturulmaya çalışıldı. Bu yanlış bir algıdır. Çünkü enflasyon bir sonuçtur. Enflasyonla ilgili sorunları azaltmak için dışa bağımlılığı azaltmak zorundayız.

Hibe mekanizması daha etkin çalışmalı… 

Zincir MaÄŸazalar DerneÄŸi (ZMD) BaÅŸkanı Serhan Tınastepe: “80’e yakın üyesiyle Zincir MaÄŸazalar DerneÄŸi, gıda dışı organize perakendenin önemli bir temsiliyet gücünü barındırıyor. 320 milyon liralık bir ciroyu temsil ediyoruz. Türkiye bir krizler ülkesi. Çok genç yöneticilerin bile 5-6 kriz yönetme tecrübesi var. Ancak kimsenin pandemi yönetme tecrübesi yoktu. Nihayetinde kamu desteÄŸi ve sektör dayanışması ile zorlu geçen sürecin ardından belirli bir noktaya gelindi. Umarım Perakende Günleri, pandemi etkilerinin azalmaya baÅŸladığı bir milat olarak kayıtlarda yerini alır.  Bu konuda en önemli beklentimiz, sektör için dayanışma örnekleri dışında kamu desteÄŸi… Pandemi baÅŸladığında, devlet desteÄŸiyle süreçten kurtulabileceÄŸimiz konuÅŸulmuÅŸtu. Desteklerin artarak devam etmesi çok kritik. Bugün rekabet bile uluslararası arenada çok farklı bir alanda. Reel ve özel sektörü destekleyen ülkeler, rekabet avantajı kazanır durumdalar. Özellikle markalarımızın, ÅŸirketlerimizin, perakendecilerimizin rekabet gücünü korumaları ve geliÅŸtirmeleri için kamunun etkin destekleri artarak devam etmeli. Kısa Çalışma ÖdeneÄŸi’nin ÅŸartlarının iyileÅŸtirilerek devam etmesi çok kritik. DiÄŸer konu ise hibe destekleri. Sadece kredi ile olabilecek bir durum deÄŸil. Birçok ÅŸirketimiz 4-5 yıldan önce kendini toparlayamayacak durumda. Dolayısıyla hibe mekanizması daha etkin çalışmalı. Kira konusunda çözüm çok önemli, kısmi kapalılık dönemi için de bir regülasyon gelmeli.” 

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı